Rituelen rond de dood

De rituele gebruiken rond sterven, de gestorvene en de nabestaanden zijn na de jaren vijftig van de vorige eeuw sterk verminderd. De ontkerkelijking en de naoorlogse 'doe maar gewoon' houding zorgden voor ontmanteling van de meeste (voornamelijk christelijke) rituelen rond sterven en dood. De verschrikkingen van de tweede wereldoorlog zorgde voor een andere, minder positieve houding tegenover de christelijke geloofsstructuur, en mensen waren hard bezig met de wederopbouw van het land. De kerken liepen leeg, en de handelingen rond sterven en afscheid werden losgemaakt van geloof. De nieuwe manier: kort en zakelijk van aard, en gestript van alles wat maar spiritueel voelde.

Ook nu in onze tijd voelen we nog de echo's van die ommezwaai. De meeste handelingen rond sterven en uitvaart zijn nog steeds overwegend kort en praktisch. Waar vroeger een priester de overledene en de nabestaanden begeleidde, is er nu niet altijd ondersteuning aanwezig. Alle handelingen rond afscheid moeten in principe gestroomlijnd verlopen, in tijdskaders passen, en met het hoofd worden gecontroleerd.

Voor sommige mensen is deze strakke manier passend. Voor anderen niet.

Natuurlijk kan een overgang van leven naar dood, praktisch gezien, zonder rituelen. Maar als we dat doen, merken we steeds weer dat er iets mist. Soms krijgen emoties te weinig ruimte, soms stokt de rouw. Onderzoeken tonen aan dat rituele kaders iets positiefs toevoegen. Rituelen zijn van belang om de overgangsfase van leven naar dood te markeren en te vergemakkelijken, voor de overledene zelf en voor degenen die achterblijven. Rituelen geven een kader waarbinnen alle betrokkenen kunnen stilstaan bij het vertrek van een geliefde en er mee om kunnen gaan. De gestorvene gaat verder, de nabestaanden moeten ook verder.

De maatschappij is in de loop der jaren sterk veranderd: Het christendom, ooit de grootste spirituele stroming in Nederland, speelt nu een steeds kleinere rol in het verzorgen en begeleiden van rituelen rond de dood. In onze multiculturele samenleving zijn er nu meerdere spirituele wegen te bewandelen: er is meer keuze en er is meer informatie beschikbaar. Veel mensen lopen tijdens het leven een ander spiritueel pad dan hun voorouders. Maar welke ondersteuning kun je krijgen als je niet kerkelijk bent, geen aanhanger bent van een van de grote geloven, maar wel inziet dat het sterfproces een belangrijk overgangsmoment is, waarbij een rituele invulling wenselijk is? Wat als je wel steun wilt hebben, voor jezelf, voor een van je geliefden tijdens dat overgangsmoment? En welke invullingen zijn er mogelijk?

Boeken

De dood is een van de rode draden in Linda's boeken. 'Ademtocht' gaat geheel over de dood, en ze heeft vlak voor haar dood de laatste hand gelegd aan teksten voor het nieuwe boek (wat nog gaat verschijnen). In sommige culturen en in sommige spirituele stromingen zoals het sjamanisme en het boeddhisme leert men tijdens het leven al hoe men goed voorbereid kan sterven. Er bestaat een Tibetaanse dodenboek met daarin voorbereidende rituelen en ook het Keltische dodenboek vertelt over de wegen te bewandelen zijn na het sterven. Wij hebben nog steeds toegang tot die oude kennis.

Opleidingen

Opleiding aan mensen die de stervenden, de gestorvenen en de nabestaanden willen ondersteunen. De studenten beginnen hun plaats als rouwvrouw of zielenman in te nemen.

De kennis die Linda heeft opgedaan deelde ze in haar opleidingen, deze worden vanaf 2023 door Cathy de Geest in Nederland gegeven. Daarin hebben we het over de oude rituelen en universele kaders, zoals het levenswiel, en het doden-/rouwwiel. Hierop staan alle fasen van het leven van de dood- en alle fasen van rouw.

Rouwvrouw/Zielenman

• Rituelen rond sterven
• Begeleiding van mensen in de laatste fase van hun leven en hun geliefden
• Begeleiding van de net overledene
• Rituelen rond rouwverwerking

Klik hier voor algemene informatie over de Rouwvrouw - Zielenman.

Klik hier voor de opleiding Rouwvrouw - Zielenman